नागपूर : जी-20 आणि सिव्हिल 20 नागपुरात झाली. इथेही करुणा हाच मुख्य विषय होता. भारतातील लोक तिथे होते आणि त्यांच्या माध्यमातून व्यवसायाच्या जागतिकीकरणाचा विषय पुढे आला. तुम्ही बोलत राहा, पण करुणेचे जागतिकीकरण कधी होणार? मंगळवारी दीनदयाळ थाळीच्या उद्घाटन समारंभात बोलताना राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघप्रमुख डॉ. मोहन भागवत यांनी हे प्रतिपादन केले. सध्या करुणेच्या जागतिकीकरणाची गरज आहे, मानवाच्या उद्धारासाठी हाच योग्य उपाय असल्याचेही संघप्रमुख म्हणाले.
संघप्रमुख म्हणाले, “खरं तर प्रशासन केवळ १४८ कोटी लोकांचा समाज चालवू शकत नाही. हा देश आणि समाज चालवायचा असेल तर त्याची जबाबदारी सर्वांवर येते. आरोग्य आणि शिक्षण या दोन गोष्टी रोटी, कपडा, मकान या अत्यावश्यक गरज बनल्या आहेत. त्यामुळे एवढ्या मोठ्या समाजात केवळ सरकार आणि प्रशासन त्यांची मागणी पूर्ण करू शकत नाही, ती देण्यासाठी समाजालाही हात पुढे करावे लागतील.
सेवेत फक्त देणे असते, घेणे नसते. संघप्रमुख म्हणाले, “सेवेच्या भावनेत आपुलकी असते, स्वार्थ नसतो, काहीही मिळवायचे नसते, द्यायचे असते. का द्यायचे हे आपले आहे, म्हणून आपणच द्यायचे आहे, मग तो लहान असो किंवा मोठा, श्रीमंत असो किंवा गरीब, आपण मनापासून सेवा केली तर कोणी गरीब-श्रीमंत होत नाही, कोणी लहान-मोठा होत नाही. ते पुढे म्हणाले, “सेवेचे कार्य हे कार्य भगवंताने आपल्याला घडवलेले शुद्ध मानव बनून केले पाहिजे. ज्याची आपण सेवा करतो तो आपल्याला आपल्या जीवनातील दुर्गंध दूर करण्याची संधी देतो, सेवा करून आपण शुद्ध बनतो. आपले जीवन चांगले आहे. आपण ज्याची सेवा करतो त्याचे आपण कृतज्ञ आहोत. सेवेत अहंकार नाही. सेवा हेच प्रत्येक मानवाला खरा माणूस बनवण्याचे साधन आहे.
समानता होईपर्यंत सेवा करणे आवश्यक आहे. समाजातील समानतेबाबत डॉ. भागवत म्हणाले, “आपल्या समाजात खूप क्षेत्र आहे, जोपर्यंत आपल्या समाजातील सर्व लोक एकमेकांच्या मदतीने समान होत नाहीत, तोपर्यंत आपल्या देशात सेवेची गरज आहे. संपूर्ण जगाची मानवता अशी आहे. जोपर्यंत समानता येत नाही, तोपर्यंत भारतातील जनतेला सेवा चालू ठेवावी लागेल.
